Uzman Dil ve Konuşma Terapisri çağdaş karsan ses sağlığını korumaya yönelik bilgiler verdi. Ses sağlığı hayatımızın her alanına etki eden çok önemli bir faktördür. Sesini iş hayatında aktif olarak kullanan meslek gruplarında ses problemleri kişilerin sosyal ve iş yaşamını olumsuz yönde etkiler. Öğretmenler, akademisyenler, ses sanatçıları, tiyatrocular, politikacılar, çağrı merkezi çalışanları ve din görevlileri gibi profesyonel ses kullanıcıları, günlük yaşamlarında seslerini yoğun olarak kullandıkları için ses telleri zarar görür ve bu kişilerde ses kısıklığı, çabuk yorulma, seste çatallaşma, boğazda gerginlik ve acı hissi görülebilir.
ÖĞRETMENLERİN KARŞILAŞTIĞI EN ÖNEMLİ SAĞLIK SORUNU…
Ses bozuklukları en çok öğretmenler arasında yaygındır. Ses kısıklıkları, ciddi rahatsızlıkların habercisi olabilir. Öğretmenlerin karşılaştıkları en önemli sağlık sorunları genellikle ses tellerinde ve boğaz bölgesindedir. Boğazda gerginlik, acı, yanma, yabancı cisim hissi, kuruluk, gıcık ve öksürük gibi faranjit bulguları bu meslek grubunda sık görülür. Sürekli kalabalık ve kapalı ortamda çalışmak, boğazda tahriş yaratan maddelere maruz kalmak ve sık konuşmak bu belirtilerin nedenleri arasındadır. Yoğun ses kullanımı nedeni ile bu kişilerin sesleri sık sık kısılabiliyor, ses tellerinde tahriş ve şişlik oluşabiliyor. Ses tellerinin fazla zorlanması ses telleri üzerinde “nodül” denilen sert çıkıntılara ya da ses telinin belirli bir noktada fazla şişmesi ile ortaya çıkan “polip” denilen, cerrahi tedaviye kadar ilerleyebilen hastalıklara yol açabilir. Bu hastalıkların oluşmasını engellemek için sesin doğru kullanılması gerekir. Sesin çabuk kısılmasına neden olan bu hastalıklar seslerini kullanarak mesleklerini icra eden kişileri olumsuz yönde etkiler. Ses hastalıkları sadece sesin yanlış kullanımı sonucu oluşmaz, üst solunum yolu ve boğaz hastalıkları da sese olumsuz yönde etki eder.
SES TELLERİNDE NODÜL OLUŞABİLİR
Vokal kord nodülleri, sesin kısık çıkmasına ve kişinin konuşma esnasında çabuk yorulmasına neden olur. Kişiler genellikle bu gibi durumlarda kendi seslerini suiistimal ettiklerinin farkında değildir. Sesi doğru kullanmanın teknikleri var ve doğru kullanıldığı takdirde bu belirtiler ortaya çıkmaz. Çoğu zaman nodüller yanlış ses kullanımı ile başlar. Kısılan ve zayıflayan sesi duyurmak için ses tellerini zorlayarak konuşmak hasarın daha da artmasına neden olur. Nodüllerin büyüklüğü sesin istismar süresi ile orantılıdır, bu süre ne kadar uzarsa nodül o kadar sert ve büyük olur. Nodüller sadece ses kısıklığı ve bozukluklarına neden olmaz, boğazda yumru hissi, boyun ağrısı, vücut yorgunluğuna da neden olur. Her durumda zamanında tedavi sesin kalıcı olarak zarar görmesini engeller. Bu hastalıkların oluşmaması ve tekrarlanmaması için ses terapisi desteğiyle sesi doğru şekilde kullanma tekniklerinin öğrenilmesi gerekir.
SES TERAPİSİ İLE NODÜL TEDAVİ EDİLEBİLİR
Vokal kord nodülleri ses terapisi ile tedavi edilebilir. Ses terapistleri hastanın ses üretimini değiştirmek, vokal kord nodülü oluşumunu teşvik eden zararlı alışkanlıkları ortadan kaldırmak için hastayı yönlendirirler. Ses terapistleri kişiye özel tedavi yöntemleri ile hastanın sesi etkili ve doğru kullanma yeteneğini geliştirirler. Terapide kullanılan egzersizler sayesinde, ses telleri güçlenir ve nodüller gerileyerek iyileşmeye başlar. Gelecekte nodül oluşma riski engellenir. Ortalama 8 hafta süren bir ses terapisinin ardından hastalar ses sağlığına kavuşur ve ses kısıklığı sorunu yaşamadan uzun süre konuşabilmeleri sağlanır. Eğer zamanında müdahale edilirse, vokal kord nodülü ses terapisiyle iyileşir. Zamanında müdahale edilmeyen nodül vakalarında cerrahi müdahale gerekebilir. Cerrahi müdahale sonrasında kişi muhakkak ses terapisi alarak sesini doğru şekilde kullanmayı öğrenmelidir, aksi takdirde nodül oluşumu tekrarlanır. Gastroözofageal reflü hastalığı (GÖR), tiroit sorunları ve alerji gibi tıbbi problemlerin de ses tellerinin üzerinde etkisi vardır. Bu hastalıkların da ses sağlığı için tedavi edilmesi gerekir.
BUNLARA DİKKAT!
Sık boğaz temizlemek, öksürmek ses tellerine zarar verir. Bu durumda su içerek öksürüğünüzün geçmesini sağlayabilirsiniz. Bol sıvı alınması, sigara ve alkol kullanılmaması, kuru ortamlardan uzak durmak, aşırı sıcak/soğuk içecekler tüketmemek ve sağlıklı beslenmek ses sağlığı için alınması gereken önlemler arasındadır.
