Uzman Dil ve Konuşma Terapisti Çağdaş Karsan, çocukların okul başarısında dil ve konuşma gelişiminin önemine dikkati çekiyor.
Dil ve konuşma bozuklukları okul başarısını nasıl etkiler?
Dil ve konuşma bozukluğu olan çocuklar sıklıkla sınıf düzeyinin gerisinde kalırlar. Genellikle okumayı zor öğrenirler, ifade etmede ve anlamada güçlük çekerler, sosyal ipuçlarını yanlış anlayabilirler, okula gitmekten kaçınırlar, muhakeme güçleri zayıflar ve sınavlarda zorlanırlar.
Çocukların okul başarısını etkileyen konuşma problemleri nelerdir?
Artikülasyon bozukluğu: Artikülasyon bozukluğu olan çocuklar bir ya da birden fazla sesi yanlış şekilde üretirler. Bu bozukluk çocuğunuzun eğitim hayatını olumsuz yönde etkiler. Çocuğunuz kelimeleri yanlış telaffuz ederek konuşur. Telaffuz ettiği gibi yanlış yazar ve yazıları da yine yanlış şekilde okur. Örneğin “ş” sesini üretemeyerek, yerine “s” sesini kullanan bir çocuk “şemsiye” sözcüğünü “semsiye” diye okur ve kendisinden “şeftali” sözcüğünü yazması istendiğinde de “seftali” olarak yazar. Konuşmaları ve yazdıkları öğretmenleri ve arkadaşları tarafından tam olarak anlaşılmaz. Bu durum çocuğunuzun uyum problemi yaşamasına ve okula gitmek istememesine bile neden olabilir.
Gecikmiş Dil ve Konuşma: Gecikmiş konuşma çocuğun kendini ifade etme ve söyleneni anlama becerilerinde yaşıtlarının gerisinde olması anlamına gelir. Konuşma gecikmesi çocuğunuzun okuma ve yazma gibi eğitim becerilerinde akranlarının gerisinde kalmasına neden olabilir. Öğretmenlerinin verdiği komutları anlayamaz, sorulara cevap veremez, okuduğunu tam olarak anlayamaz, akranlarıyla iletişim kuramaz. Bu zamanla sosyal becerilerde zayıflığa, düşük özgüvene, davranış problemlerine ve çocuğunuzun içe kapanmasına neden olabilir
Kekemelik: Çocuğun konuşmasının akıcılığının takılma, tekrar ve uzatmalarla bozulması anlamına gelir. Kekemeliği olan çocuğun ne anlattığından çok nasıl konuştuğu dikkat çekmeye başlar. Çocuğunuzun, dinleyenlerdeki bu durumu fark etmesiyle birlikte stres ve kaygı artar ve daha da zor konuşmaya başlar.
Kekemelik akranlarıyla etkileşimi zorlaştırır ve okul başarısı, mesleki başarı ve yaşam kalitesini olumsuz etkiler. Çocuk takılacağım korkusuyla sınıfta parmak kaldırmaktan ve öğretmenin sorduğu sorulara cevap vermekten kaçınabilir. Kekemeliğe bağlı kaygı, kaçınma ve özgüvende azalma nedeniyle okuldaki sosyal ilişkileri bozulabilir.
Ebeveynler ve eğitmenler dil ve konuşma bozukluğu olan çocuklara ihtiyacı olan desteği nasıl sağlayabilir?
Dil ve konuşma bozuklukları çocuklar, onların aileleri ve eğitimin kalitesi açısından çok yönlü psikolojik, sosyal ve ekonomik kayıplara yol açmaktadır. Çocuklardaki konuşma bozukluklarının erken teşhisinde öğretmenlere, özellikle sınıf öğretmenleri ve kreş öğretmenlerine önemli görevler düşüyor. Erken ve zamanında teşhis tüm konuşma bozukluklarının tedavisinde daha fazla başarı imkanı sunuyor. Konuşma bozukluğu olduğunu fark ettikleri öğrencileri ve ebeveynleri uzman konuşma terapistlerine yönlendirmeleri çocuğun tedavisinde çok büyük fayda sağlar.
Dil ve konuşma becerisinin çocuğunuzun eğitiminde ve yaşam kalitesinde %100 etkisi olduğunu unutmayın. Çocuğunuzun sorunlarına zamanında destek olmanız başarısını artırmakla kalmaz, aynı zamanda aranızdaki bağın ve kişisel ilişkilerinizin de güçlenmesini sağlar.