Dr. Stanley Greenspan tarafından geliştirilen DIR® modeli, insan gelişimini ve her bireyin bireysel olarak dünyayı nasıl farklı algıladığını ve onunla nasıl etkileşime girdiğini anlamak için temel bir çerçeve sağlar. Sosyal-duygusal gelişimin, doğumda başlayan ve yaşam boyu devam eden genel insan gelişimi üzerindeki kritik rolünü ana hatlarıyla belirtir. Model, gelişimi hızlandırmak için ilişkilerin ve duygusal bağlantıların gücünü vurgular. “D” ve “I”yi derinlemesine anlayarak, “R”yi sağlıklı gelişimi desteklemek ve herkesin tam potansiyeline ulaşmasına yardımcı olmak için kullanabiliriz.
- D (Developmental): Gelişimsel
Bireyin bakış açısıyla, nerede olduklarını ve nereye gittiklerini tanımlar. Eşsiz gelişim sürecini anlamak, her kişiye kendi kişisel gelişim yolculuklarında saygı duyulması ve yönlendirilmesi için alan sağlamak anlamına gelir.
- I (Indiviudal): Bireysel
Her insanın etrafındaki dünyayı algılama, düzenleme, tepki verme ve kavrama biçimlerini tanımlar.
- R (Realtionship): İlişki Temelli
İlişkilerin gelişimimizi nasıl beslediğini tanımlar. İnsanlar sosyal varlıklardır ve ilişkiler gelişimimizin anahtarıdır. DIR®, gelişimi teşvik etmek için bu ilişkilerin temel duygusal yönünü kullanır.
DIR® modelini anlamak, herkesin sağlıklı gelişimini desteklememize yardımcı olabilir, ancak otizm spektrumundaki veya diğer gelişimsel veya duygusal zorluklarla mücadele eden çocuklara yardım etmede özellikle güçlüdür.
DIRFloortime®, çocuğun duygusal ve entelektüel gelişimine katkıda bulunan altı temel dönüm noktasına ulaşmasına yardımcı olmayı amaçlar:
1-Uyum Sağlama ve Dünyaya Duyulan İlgi
2-Katılım ve İlişki Kurma
3-Niyetlilik ve İki Yönlü İletişim
4-Sosyal Problem Çözme, Ruhsal Durumun Düzenlenmesi ve Benlik Duygusu Oluşturma
5-Semboller Yaratmak, Kelime ve Düşünceleri Kullanmak
6-Duygusal Düşünce, Mantık ve Gerçeklik Duygusu
Terapistler ebeveynlere çocuklarını giderek daha karmaşık etkileşimlere nasıl yönlendireceklerini öğretir. “İletişim çemberlerinin açılması ve kapanması” olarak adlandırılan bu süreç, Floortime® yaklaşımının merkezinde yer alır.
DIRFloortime® modeli, çocuğa beceri eğitimi yolu ile hedef davranışlar ve beceriler kazandırmayı değil; sosyal, duygusal ve bilişsel kapasitenin gelişimi için gereken alt yapıyı oluşturmayı önemser. Çocuklarla bulundukları yerde buluşur ve sıcak bir ilişki ve etkileşim kurarak onların güçlü yanlarını ve yeteneklerini geliştirir. Onları daha ileri gitmeye ve “teşhislerinin ne söylediğinden” çok “kim olduklarını” geliştirmeye zorlar.
Müdahaleye Floortime® adı verilir çünkü ebeveyn, çocukla onun seviyesinde oynamak ve etkileşimde bulunmak için çocukla birlikte yere iner. Amaç, yetişkinlerin çocukların “iletişim çevrelerini” genişletmelerine yardımcı olmaktır. Çocukla kendi gelişim düzeyinde tanışırlar ve güçlü yanlarını geliştirirler. Terapistler ve ebeveynler, her çocuğun keyif aldığı aktivitelerle çocukları meşgul eder. Çocuğun oyunlarına girerler. Çocuğun liderliğini takip ederler.
Örneğin, çocuk bir oyuncak kamyona vuruyorsa, ebeveyn de aynı şekilde bir oyuncak arabaya vurabilir. Ebeveyn daha sonra arabayı çocuğun kamyonunun önüne koyabilir veya oyuna dil ekleyebilir. Bu, çocuğu yanıt vermeye ve etkileşime girmeye teşvik eder. Çocuklar büyüdükçe, terapistler ve ebeveynler stratejileri çocuklarının gelişmekte olan ilgi alanlarıyla eşleştirir. Daha yüksek düzeyde etkileşimi teşvik ederler. Ebeveynler oyuncak kamyonlarla oynamak yerine maket uçaklarla ve hatta çocuklarının özel ilgi alanına giren fikirlerle ve akademik alanlarla meşgul olabilirler. Aileler, Floortime® ilkelerini günlük yaşamlarında kullanmaya teşvik edilir.
