Puberfoni nedir, belirtileri nelerdir? Kişide öz güven sorunlarına yol açan bu ses bozukluğunun tedavisini uzmanından öğrendik.
Ergenlik döneminde büyüme ve hormonların etkisiyle solunum, fonasyon ve rezonans organları gelişmeye, bu nedenle sesin perde ve kalitesi değişmeye başlar. Bu değişiklikler erkek çocuklarında kız çocuklarına oranla çok daha belirgindir. Ergenlik döneminde perde ve ses kırılmaları, instabilite ve ses kısıklığı gibi ses problemler görülebilir. Gırtlak yapısında herhangi bir sorun olmamasına rağmen ses kalınlaşmayıp ince kalabilir.
“SESİM ÇOCUK SESİNE BENZİYOR”
“Mutasyonel falsetto” diğer adıyla “puberfoni” ergenlik döneminde ortaya çıkan, tedavi edilmediği takdirde ileri yaşlara kadar devam edebilen, ses perdesinin anormal düzeyde olması, perde kırılmaları ve tek perdeden konuşma ile karakterize edilen bir ses bozukluğudur. Hastalar genelde bu durumu “Sesim normalden ince çıkıyor”, “Sesim çocuk sesine benziyor”, “Konuşurken sesim birden inceliyor ya da kısılıyor” gibi cümlelerle tanımlarlar. Bu hastalarda genelde ses teli muayenesinde anatomik ve fizyolojik bir bozukluk bulunamaz. Konuşma esnasında vokal foldların yalnızca ön kısmının titreşmesi sesin tizleşmesine ve sesin fısıltılı ya da nefesli olmasına neden olur.
Mutasyonel falsetto, nadir görülen bir problem değildir. Ses bozukluğu sebebiyle doktora başvuranların %2-3’ünü mutasyonel ses bozukluları oluşturur. Bu hastalar genellikle alay konusu olmaktan, telefonda cinsiyetlerinin anlaşılmamasından duydukları rahatsızlıktan dolayı doktora başvururlar.
BELİRTİLERİ NELERDİR?
- Artan frekanslar
- Zayıf, fısıltılı, boğuk ses
- Ses kırılmaları
- Ses kısıklığı
SEBEPLERİ NELERDİR?
- Ergenlik dönemindeki değişikliklere karşı direnç
- Ergenlik döneminden sonraki yeni sesten hoşlanmamak
- Genç kalma isteği
- Utangaçlık
- Psikolojik sorunlar
- Bazı durumlarda nedeni bilinmemektedir.
NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Puberfoni tedavisi diğer fonksiyonel ses bozukluklarına göre daha kolaydır ve kesin sonuç alınır.
Ses terapisi ile genelde tek seansta çözülür ve hasta kendisine uygun olan sese kavuşur.
Bazı durumlarda tedavi birkaç seans sürebilmektedir.
Ses terapi seansı ortalama 45 dakikadır.
Ses terapisti, larenkse (gırtlak) müdahale ederek habitüel perdeyi yani larenks yapısına göre olması gereken temel frekansı bulur. Ardından, görsel feedback yöntemiyle stabilazasyon sağlanır.
Hastadan kendine tanınan frekans alanı içinde kalacak şekilde monitördeki grafiğe göre sesini kontrol ederek konuşması istenir.
Hastanın kalın ve ince sesleri kaydedilerek dinletilir, böylece iki farklı sesi tanıması sağlanır.
Bilgisayar ortamında görsel feedback’ler kullanılarak ses aralığını genişletme egzersizleri yapılır.
Mutasyonel falsetto tedavisinde, hastaya ses terapisiyle birlikte psikoterapi desteği alması da önerilir. Bunun nedeni bu problemin hastanın sosyal ve psikolojik yaşamında travmalara yol açabilecek olmasıdır.
Mutasyonel falsetto, kişide öz güven sorunlarına yol açabilir. İçe kapanık ve çekingen bir yapıya sahip olabilirler. Sosyal ilişkilerinde, okul ve iş yaşamlarında sorunlar yaşayarak zamanla asosyal bir hal alabilirler. Bu bozukluk tedavi edilmediği sürece ileri yaşlarda da devam ederek kişinin yaşam kalitesinin düşmesine neden olur.
Sonuç olarak, mutasyonel falsetto erken teşhis edildiği takdirde ses terapisiyle kolayca tedavi edilebilen bir ses perdesi bozukluğudur.
